در مشهد، پنل های علمی چهارمین کنگره بین المللی امام رضا(علیه السلام) با موضوع «امام رضا (ع) و علوم تربیتی و خانواده دینی» چهارشنبه هفتم خردادماه همزمان با سالروز پیوند آسمانی حضرت علی(علیه السلام) و حضرت فاطمه(سلام الله علیها) و با حضور پژوهشگران و نخبگان در دانشگاه امام رضا(ع) برگزار شد.
یاسمینه مسعود ذبیح، دانش آموخته حقوق از دانشگاه الجزایر، مبلغ معارف اهل بیت(علیهم السلام) در فضای بین الملل و همکاری علمی با عتبه حسینیه، در این کنگره به مقاله تأثیر اندیشه رضوی بر تقویت امنیت خانواده: مطالعه ای تحلیلی در پرتو چالش های معاصر در کمیته علمی امام رضا(علیه السلام) و تربیت عقلانی پرداخت.
وی ضمن تمجید از اعضای دبیرخانه همایش، به تاثیر اندیشه رضوی در تقویت امنیت خانواده پرداخت و ضمن اشاره به گنجینه شیعی در زمینه موضوعات استحکام خانواده ، در بستر این مقاله چالش های خانواده مسلمان در جامعه اسلامی و مشکلت گریبانگیر خانواده اسلامی مورد تحلیل قرار داد.
مبلغ معارف اهل بیت(علیهم السلام) در فضای بین الملل با استناد به روایات امام رضا(علیه السلام)، بر لزوم عدالت در توزیع تکالیف و واجبات بین زن و مرد در خانواده تاکید کرد و آن را زمینه‌ای برای امنیت مبتنی بر سیره رضوی دانست.
مسعود ذبیح همچنین با اشاره به شاخصه های سیره رضوی در نهادینه کردن امنیت در بنیان خانواده بر گفتگوی آرام، احترام متقابل، و تغافل از نکات منفی به عنوان عوامل کلیدی در نهادینه کردن امنیت خانواده در سیره رضوی تاکید کرد و با اشاره به اهمیت تربیت دینی در ارتقاء امنیت و سلامت جامعه، حفظ هویت دینی خانواده و جلوگیری از ذوب شدن در الگوهای غربی را به عنوان موضوعات اساسی امنیت خانواده، مورد بحث قرار داد.
خانم طاهره ماهرو زاده، استادیار گروه قرآن و حدیث، مجتمع آموزش بنت الهدی جامعه المصطفی العالمیه، پژوهشگر جامعه الزهرا سلام الله علیها، در این کنگره به مقاله تحلیل روانشناختی یأس؛ ریشه ها و راهکارهای مقابله درپرتو قرآن و آموزه های رضوی در کمیته علمی امام رضا(علیه السلام) و علوم عقلانی پرداخت.
استادیار گروه قرآن و حدیث، مجتمع آموزشی بنت الهدی جامعه المصطفی العالمیه با رویکردی قرآنی و بر اساس روایات و احادیث، به استخراج نکات کلیدی از آموزههای رضوی در مقابله با یأس پرداخت و با الهام از روش شهید صدر، به ارائه راهکارهایی پرداخت که بتوان راهکارهای قرآن و روایات اهل بیت(ع) را در این زمینه استخراج کند.
وی با بیان این که یاس بعنوان یک پدیده روانی اجتماعی ناشی از تعامل عوامل درونی و بیرونی است، به تبیین ارتباط سه گانه کفر، ضلالت و شتاب زدگی با یاس فردی و ضرورت امیدبخشی در پرتو قران کریم و آموزه های رضوی پرداخت.
راهکارهای تربیتی مبارزه با نحس انگاری ایام در سیره رضوی
حجت الاسلام البرز محقق گرفمی، طلبه سطح ۴ حوزه علمیه خراسان و کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی در ادامه به موضوع «راهکارهای تربیتی مبارزه با نحس انگاری ایام در سیره رضوی» در کمیته علمی امام رضا(علیه السلام) و علوم عقلانی پرداخت.
وی با اشاره به دیرینه بودن باور به نحوست اشیا و پدیده‌ها و ارتباط برقرار کردن غیرمنطقی بین وقایع، معتقد است که این باورها، خرافی هستند و روایات اسلامی نیز آنها را تائید نمی‌کنند.
طلبه سطح چهارم حوزه علمیه خراسان با استناد به سیره امام رضا(ع)، راهکارهای مقابله با این نوع باورهای غلط را مورد مطالعه قرار داده است و مطالعات نشان می‌دهد که معصومین(ع) نیز با دیدگاه‌های خرافی مبارزه می‌کردند و این مخالف سیره معصومان می باشد و کتاب و سنت و قوه عقلانی نشان می دهد نحوست ذاتی ایام پذیرفته نیست.
حجت الاسلام البرز محقق گرفمی با بیان این که امام رضا(علیه السلام) و ائمه معصومین در بیان احکام به شیوه تدریجی پیش می رفتند و همواره تلاش کردند این باور خرافی در یک فرایند تدریجی زدوده شود، تصریح کرد: بنابراین دلالت های قرآنی و سیره معصومان بر نفی نحوست ایام رهنمون هستند و روایات بیانگر نحوست ایام در روایات رضوی از قبیل مقابله با باورهای خرافی از طریق تربیت معرفتی و تدریجی عملی افراد می باشند.
بازخوانی معنا در زندگی از رهگذر روانشناسی مثبتگرا و آموزههای امام رضا
حجت الاسلام محمد تشکری، طلبه سطح چهار مدرسه علمیه عالی نواب، به موضوع « بازخوانی معنا در زندگی از رهگذر روانشناسی مثبتگرا و آموزههای امام رضا» در کمیته علمی امام رضا(علیه السلام) و علوم عقلانی پرداخت.
وی با نگاهی تطبیقی، به ارائه راهکارهایی برای یافتن معنا در زندگی از طریق روانشناسی مثبتگرا و آموزههای امام رضا(ع) پرداخت و با اشاره به تلاش رشته‌های مختلف علمی برای معنادار کردن زندگی، روانشناسی مثبتگرا را رویکردی دانست که به جای تمرکز بر درمان نقص‌ها، بر شناسایی و تقویت ظرفیت‌ها و داشته‌های انسان متمرکز است.
طلبه سطح چهار مدرسه علمیه عالی نواب روانشناسی مثبت گرا و بیانات امام رضا(علیه السلام) را مکمل یکدیگر دانست که می تواند راهکاری در راستای برون رفت از بحران معنا و پوچی باشد و ابراز کرد: روانشناسی مثبت گرا به دنبال آن است تا با ارائه راهکار جدید به جای توجه به نقص برای معنای زندگی توجه داشته و ظرفیت ها رو پویا کند.
مدیریت روان و تربیت ذهن در آموزه های رضوی: نگاهی نو به تربیت معنوی در جهان امروز
خانم حمیده فاتحی پیکانی، استاد مدعو ای جامعه المصطفی(مجتمع آموزش عالی بنت الهدی) موسسه معصومیه قم- دانشگاه ادیان و مذاهب قم) به ارائه مقاله «مدیریت روان و تربیت ذهن در آموزه های رضوی: نگاهی نو به تربیت معنوی در جهان امروز» در کمیته علمی امام رضا(علیه السلام) و علوم عقلانی پرداخت.
وی با بیان این که انسان معاصر با بحران های روانی، اضطراب های درونی و گسست های معنایی مواجه است که ناشی از فشارهای زندگی، رسانه ها و توسعه تکنولوژی است، گفت: تربیت ذهن در روانشناسی معاصر به فرایندهایی برای تقویت خودآگاهی، خودتنظیمی و کنترل هیجانات با هدف ارتقای سلامت روان و یادگیری موثر کمک می کند.
استاد مدعو ای جامعه المصطفی(مجتمع آموزش عالی بنت الهدی) موسسه معصومیه قم نقش تربیت در ارتقای سلامت روان و مدیریت ذهن را مورد بررسی قرار داد و به فرایندهای تقویت خودآگاهی، خودتنظیمی و کنترل هیجانات، و ارتقای تاب‌آوری در انسان معاصر اشاره و اظهار کرد: آموزه های امام رضا(ع) با مفاهیم مدرن روانشناسی مانند ذهن آگاهی، خود تنظیمی و روان درمانی معنوی نقاط اشتراک قابل توجهی دارند.
حجت الاسلام سید مطهر حسین رضوی از هند، در ارائه خود با عنوان «خانواده، آسیب‌ها و چالش‌های آموزشی»، به چالش‌های جدی پیش روی خانواده‌ها در عصر حاضر اشاره کرد و با تبیین اهمیت و ضرورت توجه به آموزههای امام رضا(ع) در خصوص تقویت بنیان خانواده، به ارائه راهکارهای سیره رضوی برای پایداری خانواده پرداخت.
وی با بیان نقش کلیدی خانواده در تربیت و شکل‌دهی شخصیت افراد و جامعه، بر لزوم آسیب‌شناسی این نهاد مقدس تأکید کرد و چالش‌های آن را با تکیه بر آموزههای امام رضا(ع) مورد تحلیل قرار داد.
حجت الاسلام رضوی در ادامه بر اهمیت حسن رفتار در روابط، به عنوان محور سیره رضوی، و ارتباط مستقیم آن با تکامل ایمان و رشد معنوی در خانواده، اشاره نمود و خاطر نشان کرد: امام رضا(علیه السلام) به تفاوت در مراقبت از ظاهر و آراستگی به عنوان عاملی در آسیب‌رسانی به روابط خانوادگی نیز توجه داشتند.
وی حسن رفتار را بعنوان محور اصلی روابط خانوادگی و توجه متقابل زوجین به یکدیگر، حفظ جذابیت و ایجاد امنیت روانی، مدیریت صحیح امور اقتصادی و احترام ویژه به مقام والدین در بستر خانواده از آموزه های رضوی دانست و خواست با تاسی به تعالیم امام رضا(ع) در سیره رضوی از آسیب های رائج محفوظ ماند و سیره رضوی را گنجینه ای از حکمت های عملی برای خانواده های اسلامی دانست که می تواند در پیشبرد زندگی با تکیه بر معارف الهی موثر باشد.
