از تهران، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی که به منظور شرکت در نوزدهمین کنفرانس بین المللی اتحادیه بین المجالس اسلامی(PUIC) به اندونزی سفر کرده است، امروز (پنجشنبه، ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴) در دانشگاه «شریف هدایت» جاکارتا پایتخت این کشور و در جمع دانشجویان حاضر شد و در آیین رونمایی از ترجمه کتاب «خدمات متقابل ایران و اسلام» نوشته شهید مطهری در کشور اندونزی شرکت کرد.
متن سخنرانی رئیس قوه مقننه به شرح زیر است:
امروز، در این محفل علمی گرانقدر و در سرزمین اندونزی، این سرزمین دارای فرهنگ غنی و سرشار از حکمت اسلامی، گرد هم آمده‌ایم تا ترجمه یکی از آثار ارزشمند شهید مطهری را رونمایی کنیم. این کتاب، گواهی است روشن بر فهم عمیق ایشان از پیوند ناگسستنی و تعامل دوسویه میان یک هویت فرهنگی خاص و پیام جهان‌شمول اسلام.
ورود اسلام به هر منطقه‌ای از جهان، با یک تعامل سازنده و پویای مردمی همراه بوده است؛ به گونه‌ای که اصول جهان‌شمول این دین مبین، با فرهنگ و آداب و رسوم محلی در هم آمیخته و جلوه‌های منحصربه‌فردی از تمدن اسلامی را پدید آورده است. این تعامل فرهنگی، نه تنها موجب غنای فرهنگ‌های محلی شده، بلکه ظرفیت‌های جدیدی را نیز برای بروز و ظهور ارزش‌های اسلامی فراهم آورده است.
اسلام در عمده نقاط جهان از جمله در شرق آسیا، بدون جنگ بلکه از مسیر عشق و اعتماد در بستر فرهنگ مردم گسترش یافت. این حقیقت، گواه روشنی بر اصالت و اثر فطری پیام اسلام است که نیازی به تحمیل ندارد.
کشور اندونزی، با گستره وسیع و تنوع فرهنگی بی‌نظیرش، نمونه درخشانی از این همزیستی و تعامل سازنده است. این مجمع‌الجزایر زیبا، با پیشینه غنی از سنت‌ها و آداب و رسوم گوناگون، آغوش خود را به روی اسلام گشود و در این تعامل خجسته، هویت اسلامی منحصر به فردی را شکل داد که ویژگی بارز آن، فراگیری و پیوند عمیق معنوی است.
اندونزی با پذیرش اسلام، از هویت تاریخی خود دست نکشید، بلکه توانست آن را در چهارچوبی معنوی و اخلاقی بازتعریف کند. مردم این سرزمین، آموزه‌های اسلامی را با روحیه صلح‌طلب، هنرمحور و جمع‌گرای خود آمیختند و فرهنگی نو پدید آوردند که امروز الگویی از زیست اسلامی در دل تنوع فرهنگی است.
دانشجویان و اساتید گرامی؛
استاد شهید مرتضی مطهری از برجسته‌ترین شاگردهای مکتب امام خمینی(ره) بود. مکتبی که بر سه رکن عقلانیت، عدالت و معنویت بنا شده است. امام خمینی نیز همه آثار و اندیشه‌های این معلّمِ اسلام‌شناسی را مفید معرفی کرده‌اند. مطهری تنها یک متکلم یا فیلسوف برجسته نبود؛ بلکه یک مصلح اجتماعی آگاه، یک ناظر تیزبین بر جریان‌های تاریخی و مدافعی بی‌باک برای حقیقت بود.
مطهری، بدون شک از پرچمداران احیای فکر اسلامی در دوران معاصر ماست. برخی از آثار او از جمله همین کتاب «خدمات متقابل اسلام و ایران» حاوی ابتکارات فکری او ناظر به مسائل جامعه هستند. او توانست به جای تقابل‌پنداری میان هویت ملی و هویت دینی، نشان دهد که چگونه دین اسلام با هویت ملی ایرانیان گره خورده و امر ملی چگونه به‌وسیله دین قابل احیاست.
میراث فکری و معنوی شهید مطهری، فراتر از مرزهای جغرافیایی ایران، الهام‌بخش بسیاری از افرادی بوده است که در جست‌وجوی درک عمیق‌تر از نقش اسلام در شکل‌دهی جوامع معاصر و شکوفایی اندیشه و تمدن بوده‌اند. ذات و جوهره دین مبین اسلام، از بدو ظهور تاکنون، همواره با تعالی تمدن بشری همراه بوده است. هر جا که نور هدایت و تعالیم اسلام تابیده، شکوفایی اندیشه، پیشرفت‌های علمی و هنری و بنیان‌گذاری جوامع عادلانه و مبتنی بر اخلاق و معنویت را به ارمغان آورده است. تاریخ گواه صادقی بر این مدعاست و صفحات زرین آن، مملو از دستاوردهای تمدنی اسلام در اقصی نقاط جهان است. همچنان که کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران، با بررسی دقیق نقش تمدن ایرانی در بالندگی اسلام و تأثیرپذیری آن از این دین مبین، زوایای پنهان این رابطه را در عمق تاریخ آشکار می‌سازد.
او نشان داد که دیانت و ملیت به کمک هم می‌آیند؛ وقتی پای عقلانیت در میان باشد! آیا جمعیت ۳۰۰ میلیون نفری اندونزی، تعارضی بین هویت دینی و هویت ملی خود می‌بینند؟ هر جا به عمق تاریخی و جغرافیایی جهان اسلام نگاه کنیم، همین پیوند و هم‌نشینی میان قومیت و دیانت را می‌بینیم. این در حالی است که دشمنان هویت و اقتدار ما دو سده است که درصدد القای جدایی و دوگانه‌انگاری اینها هستند تا در این میانه راهی برای نفود و سلطه خودشان پیدا کنند.
میراث فکری شهید مطهری، علاوه بر این، شامل موضع‌گیری صریح و قاطع ایشان در برابر هرگونه ظلم و بی‌عدالتی است. این رویکرد، ریشه در فهم عمیق ایشان از اصول حقیقی اسلام دارد که همواره بر عدالت‌خواهی و حمایت از مظلومان تأکید می‌ورزد. همان‌قدر که مطهری به فرهنگ و هویت علاقه‌مند بود، به مبارزه با ظلم و استکبار نیز پایبند بود. او معتقد بود که دین اگر از عدالت جدا شود، دیگر دین نیست؛ و جامعه اگر در برابر ستم سکوت کند، دیگر شایسته صفت «زنده» نخواهد بود. این نگاه، اسلام را از سطح عبادت شخصی به سطح مسئولیت اجتماعی ارتقا می‌دهد. بر این اساس مطهری منطقی قوی و مستدل در مواجهه با استکبار و سلطه‌گری ارائه کرد و بر ضرورت ایستادگی مسلمانان در برابر کسانی که در پی استثمار و سلطه بر دیگران هستند، تأکید فراوان داشت.
برادران مسلمان؛
از منظر اندیشه اسلامی، مبارزه با استکبار، یک تکلیف شرعی و یک ضرورت انسانی است. مفهوم “استکبار” یک پدیده محدود به زمان یا جغرافیای خاص نیست. مصادیق استکبار ممکن است در طول زمان تغییر کنند و کهنه یا نو شوند، اما وظیفه بنیادین مسلمانان در مقابله با ظلم و ستم، همواره ثابت و پابرجاست.
در عصر حاضر، جامعه جهانی اسلام شاهد ظلم و بی‌عدالتی‌های عمیق و رنج و محنت برادران و خواهران مسلمان در فلسطین، به‌ویژه در نوار غزه است. این فجایع انسانی، قلب هر انسان آزاده‌ای را به درد می‌آورد و وجدان بشریت را به چالش می‌کشد.
تجاوزات بی‌رحمانه و بحران انسانی فزاینده در غزه، نیازمند محکومیت یکپارچه و قاطعانه از سوی تمامی مسلمانان جهان برای حمایت از مبارزه مستمر مردم فلسطین برای عدالت و حق تعیین سرنوشت خود است. سکوت در برابر این جنایات، به معنای همدستی با ظالمان و بی‌اعتنایی به ارزش‌های انسانی و اسلامی است که در شأن هیچ‌کدام از کشورهای اسلامی نیست.
شهید مطهری که فریادهای او در افشای هویت جعلی و جنایت‌بار اسرائیل از پنجاه سال پیش در گوش ماست، بی‌شک امروز نیز در کنار مظلومان می‌ایستاد و صدای رسا و حق‌طلب خود را در برابر عاملان این جنایات بلند می‌کرد.
ضروری است که نیروهای پنهان و آشکاری که این ظلم را دامن می‌زنند، بشناسیم. در پس حوادث غم‌انگیز فلسطین، نفوذ استکبار جهانی و بارزترین مصداق آن در عصر حاضر، یعنی سیاست‌ها و حمایت‌های دولت ایالات متحده آمریکا از رژیم اشغالگر قدس به وضوح قابل مشاهده است. حمایت بی‌دریغ دولت آمریکا از متجاوزان، آنان را در ادامه جنایاتشان جسورتر ساخته و چرخه رنج را تداوم می‌بخشد. این حمایت‌ها، نه تنها ناقض قوانین و مقررات بین‌المللی، بلکه مغایر با اصول انسانی و اخلاقی نیز هست.
آمریکا، با ابزارهای متنوع نظامی، اقتصادی، فرهنگی و رسانه‌ای، امروز در رأس پروژه‌ایی ایستاده است که هدف آنها تضعیف اراده ملت‌های مستقل و نابودی آنها است. امروز، هیچ صحنه‌ای به‌اندازه فلسطین، تجلی این حقیقت نیست. در غزه، ما با جنایاتی روبه‌رو هستیم که ریشه در تفکر استکباری دارد. رژیمی که به‌دست غرب تأسیس شده، با پول آمریکا تغذیه می‌شود و با سلاح‌های آمریکایی کودکان را می‌کشد، بدون حمایت آن هرگز توان چنین اقدامات وحشیانه‌ای را نداشت. آمریکا، شریک اول جنایات علیه فلسطینیان است.
سکوت و بی‌تفاوتی در برابر این فجایع، گناهی نابخشودنی است. حمایت از غزه، تکلیفی است که قرآن بر دوش هر مسلمان گذاشته است: «وَ إِنِ اسْتَنصَرُوکُمْ فِی الدِّینِ فَعَلَیْکُمُ النَّصْرُ». اما شایسته است که عالمان و متفکران کشورهای اسلامی و دوستان ما در دانشگاه و دیگر نهادهای علمی دو کشور، برای همکاری و هم‌افزایی در این مسیر، پیشگام باشند.
همان‌طور که اندونزی در مبارزه با استعمار، وحدت ملی خود را تقویت کرد، امروز نیز جهان اسلام باید صفوف خود را در حمایت از فلسطین یکپارچه کند. سکوت در برابر ظلم، در اندیشه اسلامی یک خیانت است؛ خیانت به قرآن، به تاریخ، و به انسانیت. براساس روایت پیامبر مکرم اسلام(ص) هر مسلمان، باید خود را مسئول دفاع از حق بداند. همان‌گونه که اسلام به ما عزت داد، ما نیز باید از عزت مسلمانان در سراسر جهان دفاع کنیم.
دانشجویان و جوانان عزیز! خواهران و برادران؛
در این لحظه که من و شما در امنیت کامل با هم گفتگو می کنیم برادران ما در غزه در خانه، در مدرسه، در بیمارستان در اردوگاه هر لحظه نگرانند که چه وقت دوباره جنگنده های اسرائیلی بمباران خانه ها، مدرسه ها، اردوگاه ها و حتی بیمارستان ها شروع می کنند.
امروز کودکان مسلمان غزه نه فقط لحظه ای نمی توانند از کشته شدن توسط حملات نظامییان صهیونی ارامش داشته باشند بلکه گرسنگی و بی آبی و قحطی اجازه نمی دهد که گریه آنها خاموش شود.
امروز جلادان صهیونی حتی اجازه رسیدن دارو را به بیماران نمی دهند.
برادران دانشجوی من؛
شما می بینید جوانان دانشجو در اقصی نقاط دنبا حتی در کشور آمریکا برای رساندن صدای مظلومیت مردم غزه از دانشگاه و تحصیل اخراج می شوند اما به وظیفه انسانی خود عمل می کنند، شما هم در کنار دولت تان نسبت به همراهی همه جهان اسلام و همه آزادی خواهان دنیا، فعالانه تلاش کنید. امروز چشم مردم غزه، کودکان غزه، زنان غزه، بیماران غزه به من و شما دوخته شده است آنها از ما انتظار دارند ما در کنار آنها باشیم . آنها از ما می خواهند ما صدای مظلومیت آنها باشیم و آنها در این روزهای سخت تنها نگذاریم.
