با احیای حوزه علمیه قم در سال ۱۳۰۱ هجری شمسی توسط مرحوم آیت الله العظمی شیخ عبدالکریم حائری یزدی، فصل جدیدی از فعالیت روحانیت در ایران آغاز شد. فصلی جدیدی که میتوان آن را با سال ۱۳۵۷ مقایسه کرد. همانطوری مرحوم امام خمینی (ره) درباره این اقدام مرحوم حائری یزدی این طور فرمودند: (اگر مرحوم حاج شیخ در حال حاضر بودند، کاری را انجام میدادند که من انجام دادم و تأسیس حوزه علمیه در آن روز، از جهت سیاسی کمتر از تأسیس جمهوری اسلامی در ایران امروز نبود) اقدامی که خیلی زود دولت رضاخان متوجه خطر آن شد و با سنگاندازیهای متعددی مثل سربازی طلاب و برگزاری امتحانات تحصیلی با حضور نماینده دولت، سعی در مختل نمودن مسیر حرکت حوزه علمیه قم داشت.
